نشانه های ساختاری «امنیت اسلامی»؛ مطالعه موردی حکومت نبوی

این مفروض که بین معانی و ساختارهای عینی رابطه ای وثیق وجود دارد و از طریق تجزیه و تحلیل ساختارها می توان به ابعاد نظریه های مختلف پی برد، بنیاد الگوی تحلیلی مقاله حاضر را شکل می دهد. نگارنده در پی آن است تا با بررسی الگوی حکومت نبویr به مثابه الگوی معتبر اسلامی در عرصه سیاست و حکومت، به پاره ای از آموزه های مؤثر در بحث از «امنیت اسلامی» دست یابد.برای این منظور ساختار جامعه اسلامی در عصر نبویr را از دو حیث به بررسی می گذارد: نخست از منظر ساخت اجتماعی و دوم از منظر ساخت سیاسی.در بحث از ساخت اجتماعی، الگوی بدیل «امت» در مقابل الگوی حاکم «قبیله» مورد بررسی قرار گرفته و در بحث دوم، ساخت قدرت مبتنی بر «مسئولیت» در مقابل ساخت قدرت مبتنی بر «سلطه» طرح شده است. مجموع ملاحظات انتقادی و تحلیلی مؤلف، پاره ای چند از آموزه های اسلامی در خصوص «امنیت» را عرضه می دارد که به زعم نگارنده، با استناد به الگوی دولة الرسولr، می توان بر آن عنوان «نظریه امنیت امتی» را اطلاق نمود. این نظریه بر سه رکن اصلی استوار است که عبارتند از: جمع بین مرزهای اعتقادی و حدود سرزمینی، جمع بین مصالح دینی و منافع سرزمینی و بالاخره جمع بین حکومت داری و رهایی بخشی.